اختلالات خواب  و اختلال دو قطبی مرتبط می شود؟(قسمت دوم)

آیا اختلالات خواب  و اختلال دو قطبی مرتبط می شود؟


 

در این مقاله می خواهیم در مورد تعامل خواب و اختلال دو قطبی (Bipolar disorder) صحبت کنیم. در واقع سوالی را که قرار است به آن بپردازیم این است که  چگونه خواب و اختلال دو قطبی با هم ارتباط برقرار می کنند؟

برای واشکافی دقیق تر این موضوع بهتر است که ابتدا توضیح نسبتا مختصری از دیدگاه روانشناسی درباره اختلال دو قطبی(Bipolar disorder)داشته باشیم.
در بسیاری از موارد دیده شده افراد که زود رنج هستند زود عصبانی میشوند و یا برونگرا هستند به صورت کاملا سهوی و اشتباه آن ها را دو قطبی خطاب میکنند حتی بدون این که راجع به این اختلال؛آگاهی وانشناختی خاصی داشته باشند.
حال می خواهیم در مورد این اختلال  اطلاعات مختصری را به شما بزرگواران اعطا کنیم و به ارتباط آن با بی خوابی بپردازیم.


علائم اختلال دوقطبی کدامند؟

همان‌طور که می‌دانید هر بیماری و یا اختلال روانی علائم و نشانه‌های مختص به خود را دارد. برخی از نشانه های اختلال دو قطبی، جزو شکایات خود بیمار هستند. از طرفی برخی علایم اختلال دو قطبی هم توجه متخصص و یا اطرافیان بیمار را به خود جلب می‌‌کنند. در ادامه به نشانه‌های دوقطبی در حالت‌های مختلف روانی می‌‌پردازیم:

۱. علائم مانیا و هیپومانیا در یک فرد مبتلا به اختلال دوقطبی
مانیا یا شیدایی و هیپومانیا یا نیمه شیدایی دو فاز متفاوت با علائم نسبتا مشابه هستند. مانیا یا شیدایی نسبت به هیپومانیا حالت شدیدتری است و دارای علائم برجسته‌تری است. علائم اختلال افسردگی شیدایی سبب ایجاد مسائل و مشکلات جدی در زمینه کاری، تحصیلی، احساسی و روابط فرد می‌شود. مانیا می‌تواند سبب سوق دادن فرد به سمت روان‌پریشی شود و روان‌شناس را مجبور به بستری کردن بیمار در بیمارستان کند. بیماران در هر دو حالت مانیا و هیپومانیا حداقل ۳ مورد از علائم ذکر شده را دارند.

 

 

 

به شکل غیرقابل کنترلی شاد، پرانرژی و هیجان‌زده هستند و فعالیت، انرژی و اضطراب آنها به شکل قابل توجهی افزایش می‌یابد.
دچار حالتی به نام یوفوریا می‌شوند که عبارت است از اعتماد به نفس بیش‌از‌حد و احساس خوبی داشتن که به صورت تخصصی به آن هذیان بزرگمنشی نیز میگویندکه در آن فرد تصور میکند که هر کاری را که تصورش را کند مثلا سرمایه گذاری های هنگفت بدون آن که سرمایه خاصی داشته باشد؛دارد.یا دست به ولخرجی و رفتار های جنسی میپردازد.
 احساس نیاز به خواب نمی‌کنند و دچار کم‌خوابی می‌شوند.
به طرز عجیبی پرحرف می‌شوندونمی‌توانند به خوبی تمرکز کنند و دچار حواس‌پرتی می‌شوند.

 


    

۲. حالت افسردگی شدید در یک فرد با اختلال دوقطبی (افسردگی دو قطبی)

اپیزود دیپرشن ماژور یا افسردگی شدید به اندازه‌ای قوی و طوفانی است که می‌تواند در فعالیت‌های روزانه فرد اختلال ایجاد کند و کار، تحصیل و روابط او را تحت تاثیر قرار دهد. البته که انواع افسردگی متفاوت هستند. این حالت معمولاً شامل ۵ مورد و یا بیشتر از علائم زیر است:

مود و حالت افسرده داشتن که شامل غمگین بودن، ناامید بودن، احساس پوچی و بغض داشتن است.بی‌تمایل بودن نسبت به همه یا اکثر فعالیت‌ها و نداشتن اشتیاق.
کاهش وزن قابل توجه یا افزایش وزن علی‌رغم رژیم غذایی.
خوابیدن بیش از اندازه و یا بی‌خوابی (اینسامنیا).
بی‌قراری یا آهستگی در انجام کارها؛ خستگی مفرط و یا نداشتن انرژی برای انجام کارها و فعالیت‌های معمول
احساس بی‌ارزش بودن و یا عذاب وجدان شدید وعدم تمرکز و کاهش توانایی تفکر و اختلال در تصمیم‌گیری
افکار خودکشی و یا حتی اقدام به خودکشی.

 

    
سایر ویژگی‌هایی که یک فرد مبتلا به اختلال دو قطبي ممکن است داشته‌باشد، شامل اضطراب و استرس، مالیخولیا و یا روان‌پریشی نیست. زمان ظهور علائم می‌تواند مختلط و یا آنی باشد. تغییر حالات می‌توانند در زمان حاملگی و یا با تغییر فصول سال رخ دهند.)

عادت های خواب

وقتی که مبتلا به اختلال دو قطبی هستید درباره خواب و الگوهای خوابیدن به چه چیزهایی نیاز دارید که آن ها را بدانید ؟ اگر متوجه این نکته شده اید که الگوی خواب شما غیرطبیعی است، به عنوان مثال، اگر 12 تا 14 ساعت در یک زمان می خوابید یا تمام شب را بیدار هستید، ممکن است متوجه شوید که تغییر در نحوه خوابیدن می تواند وضعیت شما را به میزان قابل توجهی بهبود ببخشد.

گزارش آماری:

مطالعات به ما می گویند که مشکلات خواب می تواند تأثیر عمیقی بر مبتلایان به اختلال دو قطبی یا حتی در معرض خطر اختلال دو قطبی بگذارد.


اختلال دو قطبی، افسردگی و مشکلات خواب

اختلالات خواب در افراد مبتلا به اختلال دو قطبی بسیار شایع است و به نظر می رسد نقش مهمی در چرخه این اختلال دارد.
بی خوابی

 بی خوابی نه تنها شامل دشواری در خوابیدن است، بلکه مشکلاتی در خواب ماندن یا خوابیدن کم یا بیدار شدن از خواب است. بی خوابی در بسیاری از شرایط  مربوط به بهداشت جسمی و روانی شایع است. در افراد مبتلا به اختلال دو قطبی، هیپومانیا و شیدایی اغلب می تواند منجر به بی خوابی شدید شود. هنگامی که این اتفاق می افتد، درمان بیماری زمینه ای (هیپومانیا یا شیدایی به دلیل اختلال دو قطبی) یک هدف از درمان می شود.
 

سندرم فاز خواب تأخیری

سندرم فاز خواب تأخیری یک اختلال ریتم شبانه روزی خواب است. این بیماری می تواند با افسردگی و سایر موارد مربوط به سلامت روان همراه باشد، اما بیشتر در نوجوانان دیده می شود.


برنامه نامنظم خواب و بیداری

 

هنگامی که افراد مبتلا به اختلال دو قطبی فاقد روال  منظم خواب هستند، چرخه نامنظم خواب می تواند تا حد زیادی در درمان مناسب این اختلال تداخل ایجاد کند. این درمان بر این نکته تمرکز دارد که چه چیزی باعث می شود افراد شب ها بیدار بمانند.


کابوس

خواب های روشن و واضح، کابوس ها و وحشت های شبانه نیز ممکن است افراد مبتلا به اختلال دو قطبی را تحت تأثیر قرار دهد. واضح است که اختلال دو قطبی می تواند منجر به اختلالات خواب شود، اما در مورد سناریوی مخالف چه نظری دارید ؟ آیا مشکلات خواب می تواند منجر به اختلال دوقطبی در افرادی شود که در معرض خطر این بیماری هستند؟


خواب و بروز شیدایی در اختلال دو قطبی

آنچه ممکن است شما را شگفت زده کند این است که کاهش خواب فقط یک علامت برای شیدایی نیست – خواب کم در یک شب کوتاه در واقع می تواند باعث بروز مراحل شیدایی و هیپومانیک شود.

"اختلال در ریتم اجتماعی" برخی از اختلالات معمول در چرخه خواب / بیداری است. این اختلال  می تواند به سادگی  باعث بیدار ماندن بیش از حد برای تماشای فیلم در تلویزیون شود یا موجب حواس پرتی و چرت زدن و خوابیدن در یک جلسه مهم انلاین شود و حتی به همان اندازه جدی است که باعث شود فرد به دلیل بیماری جدی یا مرگ یکی از اعضای خانواده قادر به خوابیدن نباشد. دکتر الن فرانک، که به طور گسترده در مورد این مسائل مطالعه کرده است، گفته است: به دلایلی که ما هنوز یاد نگرفته ایم و نمی دانیم، به نظر می رسد افراد مبتلا به اختلال دو قطبی دارای مکانیزم ظریف ساعت داخلی هستند".
آیا اختلالات خواب در واقع می تواند منجر به اختلال دو قطبی شود؟

برخی از دانشمندان حدس می زنند كه یكی از دلایل بروز اختلال دو قطبی در دوران معاصر، ایجاد نورهای روشن مصنوعی است. در روزگاری دور، چرخه خواب / بیداری بیشتر افراد توسط خورشید تنظیم می شد. اما نور مصنوعی همه این ها را تغییر داده و این احتمال را به وجود می آورد که افرادی که استعداد ژنتیکی نسبت به اختلال دو قطبی دارند، در واقع به این بیماری مبتلا شوند. در حالی که رابطه علیت اثبات نشده است، اختلالات خواب در افراد مبتلا به اختلال دو قطبی نیز با تغییر در ساختار ریز ماده سفید مغز ارتباط دارد.
راههای مقابله

همانطور که باید به اختلالات خواب ناشی از اختلال دوقطبی رسیدگی شود، آن دسته از اختلالات خواب که می توانند باعث بروز اختلال دو قطبی شود یا روند آن  را بدتر کنند نیز باید رسیدگی شود. اگر از بی خوابی رنج می برید، بهداشت خوب خواب بسیارمسئله مهمی است. متخصصین حوزه سلامت روان به شما توصیه می کنند:

هر روز در یک ساعت مشخص بخوابید و بیدار شوید.


 از چرت زدن به ویژه چرت در اواخر بعد از ظهر خودداری کنید. اگر باید چرت بزنید ، سعی کنید استراحت خود را به حدود یک ساعت محدود کنید.
 از اتاق خوابتان فقط برای خوابیدن استفاده کنید .


از خوردن وعده های غذایی سنگین چند ساعت قبل از خوابیدن خودداری کنید.


اگر بعد از مدت زمان معینی نمی توانید بخوابید (مثلاً 15 دقیقه) از رختخواب بلند شوید و کاری انجام دهید. هنوز مهم است که صبح روز بعد در ساعت قبلی و معمول خود بلند شوید، حتی اگر کمتر از هفت ساعت بخوابید.


اگر با هایپسومنیا درگیرید (بیش از حد خوابیدن)، معمولاً توصیه می شود که با استفاده از ساعت زنگ دار به تدریج از زمان صرف خواب خود بکاهید.


از لوازم خواب بسیار مناسی از جمله لوازم خواب مناسب ؛سرویس های تخت خواب مناسب و یا تخت باکس های متناسب با بدن شما,تشک ها و بالش های مناسب و راحت و نور متناسب با اتاق خواب شما ؛تاثیر بسیار بسیار شگرفی در راحتی و آسودگی در به خواب رفتن و تداوم خواب شما دارد.

 

گزارش آماری:مطالعات اولیه نشان می دهد که تعدیل مجدد چرخه خواب و بیداری ممکن است کمک ویژه ای را در درمان چرخه های سریع خواب و بیداری در اختلال دو قطبی داشته باشد . چنین درمانی ممکن است با اعمال کاهش کامل نور و صدا تا 14 ساعت در شب آغاز شود، که با ایجاد ثبات در خلق و خوی فرد، می تواند به تدریج کاهش یابد. روان درمانی و داروها همچنین می توانند نقش مهمی در بهبود عادت های خواب در علائم اختلال دو قطبی نیز داشته باشند.