خانه تکانی سنتی است که از دیر باز در ماه های پایانی سال برای استقبال از بهار انجام میشود که بر گرفته از تازگی و نو شدن می باشد . افراد خانه های خود را از گرد و خاک پاک میکنند ولی نباید فراموش شود که خانه تکانی اصلی تغیر و تحول در رفتارها ، پاک شدن دل ها از کینه ها وکدورت ها می باشد. ایرانیان از دیر باز این سنت زیبا را به پا می دارن آن ها بر این باورند که ،با دور ریختن وسایل قدیمی کهنه و جایگزین کردن وسایل نو به زندگی طراوت و شادابی خاصی می دهد که با نو شدن سال و آمدن فصل زیبا وبا طراوت بهار همراه خواهد شد و روحیه سر زندگی را به همراه خواهد داشت.

برخی روانشناسان در تحلیل کارکردهای این سنت پسندیده معتقد هستند خانه تکانی به افراد جرأت رهایی از وابستگی ها را می دهد و فرصت دور ریختن خاطرات بدی که در ذهن خود بایگانی کرده اند را ایجاد می کند. خانه تکانی، اولین مشخصه نزدیک شدن به سال نو و روزهایی دیگر است سالی که در آن باید همراه با تمیز کردن پلیدی های مادی، پلیدی های روحی را نیز دور کرد.

 

منظم شدن با خانه تکانی.............

پاکیزگی پیش از آن که، اهمیت جسمانی و سلامت برای جسم و بدن انسان داشته باشد، روی روح و روان انسان مؤثر است. خانه تکانی بیشتر به شستن و تمیز کردن لوازم خانه مثل فرش و لباس و همچنین خریدن وسیله های نو و تعمیر کردن وسایل مربوط می شود. کوشش خانواده برای تمیز کردن وسایل خانه یک فعالیت دسته جمعی است و آنها سالی یکبار آنها را به بهانه جشن سال نو و تمیز کردن اسباب خانه دور هم جمع می کنند.خانه تکانی از جمله سنت هایی است که در طول سالیان سال در جامعه کهن ایرانی باقی مانده است و علاوه بر اعتقادات مذهبی ما هویت ملی ما را نشان می دهد. کارکرد خانه تکانی عامل مهمی است که در طول تاریخ این سنت را پا برجا نگه داشته است و از محو شدن آن جلوگیری کرده است.در شهرهای بزرگی مثل تهران در طول یک سال آلودگی زیادی بر وسایل زندگی می نشیند و اگر خانه تکانی سالانه که با دقت خاصی انجام می گیرد، نباشد، خانه رنگ تمیزی و پاکیزگی نمی بیند. این در حالی است که در خانه تمیز، احساس شادمانی بوجود می آید، بطوری که افراد آن خانه احساس می کنند پس از یک سال کار و خستگی مداوم آرامش تازه ای را به دست آورده اند.

آشپزخانه قلب خانه تکانی

دستکش‌هایتان را دستتان کنید، روپوشتان را بپوشید، ماسکتان را هم بگذارید می‌خواهیم به قلب خانه برویم و خانه تکانی خانه را از آنجا شروع کنیم. سخت‌ترین بخش خانه تکانی عید آشپزخانه است.

قدم اول تمیز کردن کابینت

اگر جنس کابینت آشپزخانه شما ام دی اف می‌باشد قبل از هر چیز با یک دستمال خشک گرد و خاک کابینت‌ها را پاک کنید بعد از آن مقداری شامپو فرش را در آب حل نمایید بعد دستمال یا اسفنج (یادتان باشد در تمیز کردن کابینت‌ها از اسکاچ‌های زبر یا بدتر از آن سیم ظرف شویی استفاده نکنید)! خود را با مواد شوینده‌ای که درست کردید نم ناک کنید (دقت کنید خیس نباشد) و بر روی کابینت بکشید و بعد با دستمال دیگری که خشک باشد کابینت‌ها را به خوبی خشک کنید.

یخچال و فریزر و تمیز

فکر می‌کنم همه‌ی ما قبول داشته باشیم که پر کاربردترین وسیله‌ی برقی آشپزخانه یخچال و فریزر می‌باشد. خوب با هم برویم سراغ تمیز کردن یخچال و فریزر قبل از هر چیز یخچال را از غذاها و داروهای فاسد و تاریخ گذشته خالی کنید. خیلی از ما سال‌هاست به سراغ جعبه‌ی داروها نرفته‌ایم ولی امروز زمان آن رسیده که تمام موارد بلا استفاده را دور بریزید.

الان باید طبقه‌ها و سینی‌های شیشه‌ای داخل یخچال را تمیز کنید و با آب داغ و مقداری صابون تمیزش کنید ولی یادتان باشد قبل از اینکه سینی‌های شیشه‌ای یخچال را داخل آب گرم بگذارید صبر کنید سینی‌ها به دمای اتاق برسند در غیر این صورت ترک می‌خوردند.

تمیز کردن شیرآلات

در اولین مرحله شیرآلات را تمیز می‌کنیم برای این کار هیچوقت از سفید کننده‌ها و مواد شیمیایی استفاده نکنید برای این کار از سرکه یا لیموترش می‌توانید استفاده کنید. اگر از لیموترش استفاده کنید علاوه بر تمیز و براق شدن شیر آلات بوی خوشی را به فضا می‌دهید.

گام دوم اتاق خواب

اولین قدم در نظافت اتاق خواب این است که وسایل نظافت اتاق خواب را در دسترس قرار دهید. کمتر کسی است که وسایل نظافت اتاق‌ خواب را در خود اتاق‌ خواب نگه دارد. قبل از شروع کار همۀ وسایلی را که برای نظافت لازم دارید جمع کنید تا مجبور نشوید که برای آوردن آن‌ها مدام حواستان پرت شود و کار را نیمه‌کاره بگذارید. وسایلی که احتیاج دارید این‌ها هستند:

یک سبد بزرگ

همۀ لباس‌های کثیف را جمع کنید و در سبد بزرگ بگذارید. از‌آنجا‌که عجله دارید، وقتتان را با گلوله‌کردن جوراب‌ها یا مرتب گذاشتن لباس‌ها تلف نکنید. انجام این کارها موقع شستن لباس‌ها آسان‌تر است. فقط همۀ لباس‌ها را بردارید و در سبد بزرگ بیندازید.

همۀ لباس‌های تمیز را جمع کنید و سرجایشان بگذارید.

اگر تعداد زیادی لباس تمیز اطراف اتاق افتاده‌اند که باید تا شوند و در گنجه یا کمد قرار گیرند، این کار را به بعد موکول کنید چون زمان زیادی از شما خواهد گرفت. می‌توانید همۀ این لباس‌ها را پس از مرتب کردن تخت‌خواب به‌شکلی منظم روی آن قرار دهید تا بعداً در چند دقیقه آن‌ها را سر جایشان قرار دهید.

آشغال‌ها را جمع کنید و در سطل آشغال بریزید

الان وقت ندارید که بنشینید و فکر کنید که آیا مجله‌های کهنه یا یک جفت کفشی که دو سال است می‌خواهید تعمیرش کنید باید دور ریخته شوند یا نه. فعلاً فقط آشغال‌هایی که به چشم می‌آیند را دور می‌اندازیم و درون کمدها و جعبه‌ها را مرتب نمی‌کنیم. این کار را برای وقتی بگذارید که فرصت بیشتری دارید (اینجا را بخوانید).

تخت را مرتب کنید

بله، می‌دانم که همیشه در این‌باره تردید وجود دارد که باید تخت را مرتب کرد یا نه، چون قرار است چند ساعت بعد دوباره رویش بخوابید. اما اگر همین استدلال را برای همه‌ جای دیگر خانه هم به کار ببریم کف را هم نباید تمیز کنیم و بشقاب‌ها و لباس‌ها را هم نباید بشوییم.

از دست ندهید: یک دستورالعمل کامل برای تمیزکردن پرده‌ها

چرا باید چیزی را شست وقتی قرار است دوباره از آن استفاده کنیم؟ مرتب کردن تخت چهرۀ اتاق را دگرگون می‌کند. سبب می‌شود که اتاق خیلی چشم‌نوازتر و مرتب‌تر به‌ نظر بیاید.

وسایلی را که برای این اتاق نیستند، جمع کنید

وسایلی را که برای اتاق‌های دیگر هستند، در سبد، کیسه یا جعبه‌ای بگذارید. هرکدام را جدا‌جدا سر جای خودش نگذارید. فعلاً فقط همه را یک جا بگذارید و به بقیۀ کارها برسید.

سطوح را مرتب کنید

اگر از آخرین باری که اتاق را نظافت کرده‌اید مدت زیادی می‌گذرد، احتمالاً کلی وسیله که برای همین اتاق هستند ولی در جای خودشان نیستند، این‌طرف و آن‌طرف افتاده‌اند. نگاهی کلی به این چیزها بیندازید. اگر می‌توانید در یک دقیقه یا کمتر همه را سر جای خودشان بگذارید همین کار را بکنید. اگر نه، همه را در یک محفظه بگذارید تا بعداً به سراغشان بیایید و منظم‌شان کنید.

جارو بکشید

برای جارو کشیدن اثاثیه را تکان ندهید. فقط سریع همه‌جا جارو بکشید. اگر چند دقیقه اضافه آوردید سبدی که وسایل را در آن گذاشته‌اید بردارید و هر چیز را سر جایش بگذارید (اینجا را بخوانید).

نگذارید که این سبدها مدت زیادی به حال خود رها شوند؛ چون وسایل درون آن‌ها تلمبار می‌شود و از آن‌ها بیرون می‌ریزد و بیشتر باعث به‌هم‌ریختگی می‌شود. اگر الان فرصت این کار را ندارید زمانی دیگر مثلاً روز بعد به این کار بپردازید.

لباس‌های تمیز را فراموش نکنید. اگر تعداشان خیلی بوده و آن‌ها را روی تخت گذاشته‌اید الان باید تایشان کنید و سرجایشان قرار دهید.

نتیجه گیری کنیم:))))))))))))

شاید فكر می‌كنید خانه‌تکانی یك كار تکراری و سنتی و بدون اصول و قاعده است. اگر اینطور فکر میکنید در اشتباهید! شما می توانید با مدیریت صحیح و ضمن رعایت نكات علمی کارشناسانه خانه‌تکانی كنید و از نتیجه كارتان لذت ببرید. خانه‌تکانی، غبارروبی، گرد­گیری از در و دیوار خانه، کف پوش‌­ها، اسباب خانه، شستشو، پاکیزه و نو کردن جامه و ظروف و اشیای کهنه­، دور افکندن اشیای ژنده و فرسوده و شکستن کاسه و کوزه­‌های سفالین کهنه، سفید کردن ظروف مسین و دیوارهای دود گرفته­‌ی خانه، خلاصه خانه تکانی برای زدودن آلودگی­‌ها و سیاهی­‌ها و بیرون افکندن پلشتی‌ها از فضای خانه از رسم‌های کهن ایرانیان در فراگشت سال کهنه به سال نو بوده‌ ­است. هنوز هم این رسم مانند گذشته در سراسر ایران میان مردم معمول است .