معرفی فرش و روفرشی

انسان ها از هزاران سال پیش از هر ماده ممکنی , فرش ساخته اند. قبایل باستانی, نی ها و علف ها را با هم می بافتند تا قالی های بدوی بسازند و زمین سرد را گرم نگه دارند. بیش از 5000 سال پیش، قبایل عشایری از موی شتر، گوسفند و بز قالیچه هایی با دست می بافتند. باستان شناسان شواهدی از قالیچه هایی را در مقبره های مصر و بین النهرین کشف کرده اند که قدمت آن به بیش از 4000 سال می رسد. در ابتدا فرش‌ ها کاملاً کاربردی بودند و برای گرم نگه‌ داشتن کف‌ ها به کار می‌ رفتند، با شروع به شکل‌ گیری تمدن‌ ها، فرش‌ های شیک‌ تر نشانه‌ای از اعتبار و کلاس شدند.

ایرانیان این هنر را با بافتن فلزات گرانبها مانند طلا و نقره در قالی‌ های پشمی به کمال رساندند. فرش یک کف پوش نساجی است که معمولاً از یک لایه بالایی از فرش متصل به پشتی تشکیل شده است. فرش به طور سنتی از پشم ساخته می شد، اما از قرن بیستم الیاف مصنوعی مانند پلی پروپیلن، نایلون یا پلی استر اغلب استفاده می شد، زیرا این الیاف ارزان تر از پشم هستند.از فرش ها برای اهداف مختلفی استفاده می شود، که شامل عایق کردن پای فرد از کاشی سرد یا کف بتنی، راحت تر کردن اتاق به عنوان مکانی برای نشستن روی زمین (مثلاً هنگام بازی با کودکان یا به عنوان سجاده نماز) است. کاهش صدای راه رفتن (به ویژه در ساختمان های آپارتمانی) و افزودن دکوراسیون یا رنگ به اتاق. فرش ها را می توان در هر رنگی با استفاده از الیاف رنگ شده متفاوت ساخت. فرش ها می توانند انواع مختلفی از نقش ها و نقوش داشته باشند که برای تزئین سطح استفاده می شوند.

روفرشی از زمان قدیم یکی از اجزای اصلی دکوراسیون خانه‌ های ایرانی بوده است. این شبه فرش های بزرگ و زیبا که بیشتر از پشم یا ابریشم و بقیه پارچه ها بافته می‌ شوند، علاوه بر زیبایی، کاربرد های مختلف دیگری هم دارند. سابقه استفاده از روفرشی در ایران به دوران باستان برمیگردد. در کاوش‌ های باستان‌ شناسی که در منطقه های مختلف ایران انجام شده است، بقایای روفرشی‌ های قدیمی کشف شده است که قدمت آن ها به هزاران سال پیش می‌ رسد. این روفرشی‌ ها معمولا از پشم بافته می‌ شدند و طرح‌ های ساده‌ای داشتند. با گذر زمان، روفرشی‌ ها در ایران به تدریج پیشرفت کردند و طرح‌ های آن ها متنوع‌ تر و بیشتر شد. در دوران صفوی، روفرشی‌ های ایرانی به اوج شکوفایی خود رسیدند و به یکی از محصولات صادراتی مهم ایران تبدیل شدند.

ویژگی‌ های فرش ایرانی

همان طور که گفتیم فرش به علت اصالت، زیبایی، ماندگاری، کیفیت بالا و… در بین مردم ایرانی و خارجی از محبوبیت زیادی برخوردار است. امروزه در منازل خیلی از اشخاص فرش اصیل ایرانی به چشم می‌خورد که زیبایی خانه‌ ها را چندین برابر کرده است.

  • فرش‌ های ایرانی باید از الیاف طبیعی (پشم گوسفند) بافته شده باشند.
  • همچنین نباید هیچ گونه مواد آهکی در آن ها استفاده شود، چرا که مواد آهکی عمر فرش را کم می‌کند. ناگفته نماند که باید از پشت گوسفند چیده استفاده شود تا در نهایت فرش کیفیت مطلوبی داشته باشد.
  • اگر فرش دست بافت تهیه کردید، حتما به پرز آن ها توجه کنید. چرا که باید پرز فرش دستبافت مرغوب باید درخشنده باشد. 
  • از بقیه ی ویژگی‌ های فرش ایرانی این است که الکتریسیته ساکن تولید نمی‌ کنند. چون مواد اولیه به کار رفته در فرش شامل پنبه، پشم و ابریشم هستند.
  • تنوع در رنگ و طرح فرش، از دیگر ویژگی‌ های فرش اصیل ایرانی است. تنوع رنگ فرش‌ های ایرانی آنقدر زیاد هستند که جسم و روح هر کسی را جلا می‌ دهند. جالب است بدانید که نقشه‌ های فرش ایرانی به سه دسته ترنج، خشتی و افشان تقسیم بندی می‌شوند.
  • تیره بودن فرش در جهت خواب نشان دهنده اصیل بودن و یکی از ویژگی‌ های فرش ایرانی است. از این‌ رو در زمان خرید فرش حتما فرش را زیر نور قرار دهید؛ تا تیره بودن آن ها را در جهت خواب مشاهده کنید.
  • از دیگر ویژگی‌ های فرش دستبافت ایرانی می‌ توان به طول عمر بالای آن ها و دوام و کیفیت آن ها نسبت به فرش‌ های ماشینی اشاره کرد.
  • معمولا فرش‌ های دستبافت بر اثر پا خوردن، زیبایی‌ های حیرت‌ انگیز و جذاب خود را از دست نمی‌ دهند و این جزو ویژگی‌ های برتر یک فرش دستبافت ایرانی به حساب می آید.
  • در نهایت اگر در زمان تهیه فرش دستبافت اختلاف چند سانتی‌ متر فرش را در قسمت بالا و پایین فرش مشاهده کردید، جای نگرانی نیست. چون این چند سانتی‌ متر اختلاف فرش، جزو مشخصات فرش دستبافت ایرانی بوده و مشکلی به حساب نمی آید.

فرشینه چیست؟ 

جنس فرشینه ها از مخمل پلی استر می باشد که کاملا ضد حساسیت است . فرشینه ها بسیار نرم و لطیف هستند. با قرار دادن وسایل گرم بر روی فرشینه هیچ اتفاقی برای آن نمی افتد . سایز فرشینه ها را می توانید به دلخواه خود سفارش دهید .می توانید هر سایزی برای فرشینه سفارش دهید .هیچ محدودیت سایزی وجود ندارد. 

فرشینه یا فرشی‌های نمایشی، نوعی فرش می باشند که از اول به منظور استفاده در مراسمات و تشریفات ساخته می‌شوند. فرشینه‌ها معمولاً با الگوها و طرح‌های متنوعی تزئین شده‌اند و از جنس‌های مختلفی مثل ابریشم، پشم، کتان و نخ ساخته می‌شوند. این فرش‌ها عموماً در ابعاد بزرگ تر از فرش‌های روزمره ساخته می‌شوند و معمولاً برای پوشاندن سطح زمین در مراسماتی همچون عروسی، مراسم تشییع جنازه، مراسم‌های دینی و… استفاده می‌شوند.

فرشینه‌ها اغلب دارای طرح‌هایی هستند که بافت و نقش‌های مختلفی را به خود دارند. از جمله نقش‌هایی که در فرشینه‌ها مشاهده می‌شوند، نقش‌های گل و بته، نقش‌های هندی، نقش‌های چینی و… است. همچنین در تزئین فرشینه‌ها از رنگ‌های مختلف و شاد استفاده می‌شود و این رنگ‌ها معمولاً برای جلب توجه و ایجاد حس زیبایی و شادابی در مراسم‌ها انتخاب می‌شوند.

انواع روفرشی از نظر نحوه دوخت

از نظر نحوه دوخت، روفرشی یا با دست دوخته می شود و یا توسط ماشین آلات صنعتی. به طور کلی، روفرشی ها از لحاظ دوخت به دسته بندی های زیر تقسیم بندی می شود:

  • روفرشی دستبافت: این نوع روفرشی‌ ها با دست دوخته می‌شوند و مواد اولیه هم معمولا از پشم یا ابریشم است. روفرشی‌ های دستبافت از ارزش هنری خیلی زیادی برخوردار هستند و به علت استفاده از نیروی انسانی، خیلی گران قیمت تر از حالت ماشینی هستند.
  • روفرشی های ماشینی: این نوع روفرشی‌ها با دستگاه و معمولا از الیاف مصنوعی مثل پلی‌ استر یا پارچه هایی مثل مخمل شانل بافته می شوند. در نوع جدید روفرشی ها که به عنوان روفرشی کشدار شناخته می شوند، علاوه بر دوخت توسط ماشین آلات، طرح نیز بر روی پارچه چاپ می شود. روفرشی گلیم: این نوع روفرشی‌ ها از تکه‌ های کوچک پشم بافته می‌ شوند و طرح آن ها نسبت به دو نوع بالا ساده تر هستند. به علت نوع بافت و دوخت، ارزش این روفرشی ها نسبت به دو نوع بالا کمتر است. 

 انواع روفرشی از لحاظ طرح و نقش 

روفرشی ها بر اساس فاکتور های مختلفی مثل طرح و نقش، رنگ، اندازه، جنس و… به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند که به بررسی آن ها می پردازیم:

روفرشی کلاسیک

روفرشی های کلاسیک که برای همه ما حس نوستالژی و قدیمی بودن را دارند، همان روفرشی های قدیمی ای است که پارچه ضخیم تری دارند و طرح های کلیشه ای و مشابهی مثل افشان و ترنج، طرح گل، طرح بته جقه، طرح شاه عباسی و مواردی از این قبیل در این روفرشی ها کار می شد. روفرشی های کلاسیک در دکوراسیون داخلی منزل کاربرد زیادی داشتند و به ایجاد فضایی گرم و صمیمی در خانه کمک می کرد. بعضی اوقات در مواقع غذا خوردن و بازی کردن کودکان و بعضی اوقات هم همیشه از روفرشی های قدیمی استفاده می شد و از فرش زیرین خود به خوبی محافظت می کرد اما آن ها یک ایراد بزرگ داشتند و آن هم جمع شدن از روی فرش بود به شکلی که مادر خانه باید مرتبا به روفرشی را صاف می کرد. جمع شدن روفرشی گاهی اوقات باعث می شد که قسمت هایی از فرش بدون محافظ باقی بماند و آسیبی که باید از آن جلوگیری می شد، اتفاق می افتاد.

روفرشی مخمل

روفرشی مخمل از روفرشی ابریشمی ضخیم تر است و ویژگی های خوبی مثل قابلیت شستشوی آسان، عدم رنگ پریدگی ناشی از شستشو، جاذب نسبی آب و مایعات و همچنین نرمی و لطافت بالا دارد. اگر روفرشی ترکیبی از نخ مخمل و نخ معمولی باشد، به آن روفرشی مخمل و اگر هر دو نخ مخمل باشد به آن روفرشی مخمل شانل گفته می شود. مخمل شانل سنگین تر، باکیفیت تر و با دوام تر است و ارزش بیشتری دارد.

فرش ماشینی

تاریخچه پیدایش فرش ماشینی در کشور ما نشان می‌ دهد که این فرش ها در ایران قدمتی تقریباً ۴۰ ساله دارند. در ابتدای دهه ۵۰ اولین فرش ماشینی تولید داخل در کارخانجات مخمل و ابریشم کاشان توسط ماشین‌ های مخمل بافی ژاکارد و با الیاف مصنوعی براق و پرز نسبتاً کوتاه و وزن سبک، بافته و روانه بازار شد. همزمان با آن عده‌ای از تجار، فرش‌ هایی با همین مشخصات و تا حدی مرغوب‌ تر از کشور بلژیک وارد بازار ایران کردند و سلیقه ایرانی را با پدیده فرش ماشینی آشنا کردند.                                                                                                                         

    فرش دستبافت تبریز

بدون شک یکی از فرش های معروف ایرانی که شهرت جهانی نیز دارد، فرش تبریز است. بسیاری از این فرش‌ها را مرغوب‌ترین و باکیفیت‌ترین فرش ایرانی نیز می‌دانند.

تبریز، مرکز استان آذربایجان شرقی از قدیم مرکز بافت و تولید فرش‌های باکیفیت و مرغوب بوده است. یکی از ویژگی‌های بسیار قابل‌توجه فرشهای تبریز، پرزهای کوتاه و منظم آن‌هاست که در نگاه اول تصور می‌شود این فرش با دقت ماشین‌آلات و دستگاه‌های پیشرفته بافته شده‌اند. همچنین به دلیل استفاده از پشم ماکویی در بافت فرش‌های تبریز، زبری و خشن بودن آن‌ها نسبت به دیگر انواع فرش‌های ایرانی بیشتر است. گره ترکی و دو پوده بودن از ویژگی‌های متمایز و خاص فرش‌های تبریزی است که در دیگر انواع قالی‌ها دیده نمی‌شود.

در اکثر فرش‌‌های تبریزی طرح مدالی در وسط و نقش‌های اسلیمی و درختان در بخش‌های مختلف دیده می‌شود. نقوش چهار فصل و کاخ‌ها و آثار تاریخی نیز از دیگر طرح‌هایی است که فرش‌های تبریز را کاملا متمایز می‌کنند. نقش 4 فصل زندگی کشاورز ایرانی در 4 فصل مختلف سال را روایت می‌کند و از این رو جذابیت بالایی دارد. همچنین برخی هنرمندان از تصاویر شعرای برجسته کشور همچون سعدی، خیام و فردوسی در 4 گوشه فرش استفاده می‌کنند که برای دوست‌داران ادبیات فارسی بسیار هیجان‌انگیز است. 

                                                                                   

       سخن آخر

یک فرش تشکیل شده از تار و پود و پرز و یا خواب قالی که به آن معمولاً قالی هم می گویند. بافت فرش , هنری سنتی و قدیمی برای ما ایرانی‌ ها که به آن افتخار می‌ کنیم. فرش‌ های ایرانی در تمام جهان زبانزد هستند و حاصل تلاش و زحمت هنرمندان و فرش‌بافان سراسر کشور، حتی در دور افتاده‌ ترین نقاط است که نام ایران را بر سر زبان‌ها می اندازد. با وجود آن که بسیاری کشور ما را با این هنر چشم‌ نواز می‌شناسند. فرش ایرانی به دلیل زیبایی و کیفیت بسیار بالا حرف اول را در جهان می‌زند. اما خود فرش‌ های ایرانی در انواع بسیار متنوعی به تولید می‌ رسند. هر دسته تاریخچه و داستان خاص خود را به همراه دارد و البته ویژگی‌ هایی داشته که آن را نسبت به دیگر دسته‌ بندی‌ ها متفاوت می‌ کند. شما می توانید با توجه به دکوراسیون منزل خود, فرش یا روفرشی ای را انتخاب کنید تا با مبلمان و یا تخت خواب شما همخوانی زیادی داشته باشد. فرش ها, و روفرشی ها به منزل روح و جلا می دهند و در دکوراسیون منزل خیلی تاثیرگذار هستند.